Anne Busken Huet-van der Tholl (1827-1898)
Op 14 mei 1827 werd in Haarlem geboren Anne Dorothée van der Tholl, als vierde kind van de apotheker Isaäc van der Tholl en Marguèrite Jannel. Er zouden in totaal negen kinderen zijn in dit gelovige gezin. Anna - zoals zij genoemd werd- kreeg gelegenheid haar talenten te ontplooien: zij werkte als onderwijzeres op een 'kostschool voor jonge jufvrouwen'. Ook werkte ze als vertaalster van Engelse en Franse auteurs en schrijft ze enkele korte verhalen. Naast haar werk volgde zij cathechesatielessen bij een jonge aantrekkelijk predikant van de Waalse kerk, genaamd Conrad Busken Huet.
Hij moet Anna zeer bevallen zijn, want vriendschap, romance en huwelijk volgen elkaar snel op. In 1859 trouwt ze met hem, het jaar daarop krijgt ze een zoon, Gideon. Door de ongedurige aard van haar echtgenoot, is haar huwelijksleven onrustig.
In 1865 woonde het gezin in het huis "Sorghvliet" in Bloemendaal. Hier ontvingen ze regelmatig bezoek van Sophie Potgieter en haar broer, de schrijver Everhard. Ondanks de optimistische naam "Sorghvliet" , waren er volop zorgen. Gideon had veel zorg nodig door een aangeboren heupontwrichting, ze werkte als vertaalster om het inkomen aan te vullen en haar man had vaak werkconflicten. Toen hij in 1867 het aanbod kreeg om naar Indië te gaan, accepteerde hij dat. In ruil voor een gratis overtocht, betaalt door minister van kolonieën J.J. Hasselman, beloofde hij een rapport te schrijven over het controleren van de liberale Indische pers.
In Indië, Kramat (Batavia) begon Anna /Anne brieven te schrijven aan haar vriendin Sophie. De eerste jaren moest Anne erg wennen aan haar nieuwe omgeving. Haar verlangen naar Nederland was groot en zij miste "Sorghvliet" erg. Busken Huet had het druk met de krant de Java-Bode en zijn roman Lidewyde. Geleidelijk vonden de Huets hun plaats in Indië. Anne schreef voor de krant en bestierde het huishouden. In 1873 kwam er een nieuwe omwenteling in Anne's leven. Na conflicten met de krant, begon Busken Huet zijn eigen Algemeen Dagblad van Nederlandsch-Indië. Anne schreef ook in deze krant: recensies, literaire portretten en zij vertaalde voor de krant literair werk.
Aan het Indische leven kwam een einde doordat de Huets hun zoon Gideon in Europa wilden opvoeden. Gedrieën verlieten ze in 1876 Indië om zich in Parijs te vestigen. Ook hier stond het leven in het teken van het woord. Busken Huet publiceerde in verschillende periodieken; Anne besteedde veel tijd aan lezen, besprak haar literatuur met Sophie en schreef. In mei 1868 overleed Busken Huet. Anne schreef aan Sophie: "Wat ik mis, weet gij genoeg; gij, die ons in ons intiem leven hebt gehad. Ik wacht slechts op het oogenblik, om met hem hereenigd te worden en tracht te leven voor mijn zoon, die een engel voor mij is en was voor zijn vader."
Haar wens - "hereenigd te worden"- zal pas jaren later in vervulling gaan: in 1898, op 19 juli. Sophie volgde haar vriendin op 5 augustus van datzelfde jaar.
Meer lezen van Anne Busken Huet-van der Tholl?
De onderstaande bibliografie is gebaseerd op De vrouw van Busken Huet. Of het genoemde werk Indische fragmenten bevat, is niet nagegaan. Naast deze zelfstandig verschenen titels, publiceerde Anne Busken Huet- van der Tholl ook volgens Gezond verstand en goede smaak van Olf Praamstra ook anoniem werk, zowel in Indische kranten als daarbuiten.
Van Anne Busken Huet-van der Tholl:
Over Anne Busken Huet-van der Tholl:
